ERMENİ TEHCİRİN SEBEPLERİ VE ALINAN TEDBİRLER-92

1024_1
HR. SYS. 84/69_1
Bâb ı Âlî
Dâhiliye Nezâreti
Muhâberât ı Umûmiyye Dâ’iresi
Üçüncü Şu‘be
Adana Vilâyeti’nden 15 Nisan sene [1]329 târîhiyle alınan şifre sûretidir.
Dörtyol’un İskenderun tarîki üzerinde jandarmaya rüşvet teklîf etmesiyle der dest edilen Adanalı olduklarını söyleyen iki şahısdan Avadis oğlu Bedros’un mevkûfînden ba‘zılarına Paskalya’da Adana’da şûriş zuhûr edeceğini ve Adana Ermenilerinin cümlesinde Martin gibi silâh ve hatta bir handa bomba bile bulunduğu şûriş i zâ’ilden evvel askerî debboyuna kadar lağım açılmış olduğunu kendileri üç arkadaş olarak Adana’dan kaçtıklarını ve bir arkadaşları borizen olup Çokmerzimen’de bir mahalle gitmiş ise de yerini bilmediğini kendisiyle arkadaşını jandarmalar alıp getirdiğini söylediği haber alınmağla; hemân tahkîkâtına ibtidâr olundukda mevkûfînden dört beş kişi ifâde i vâkı‘aya şehâdet etmişler ve kendisi de Paskalya’da Dörtyol’a geldiğini söylemiş ise de diğer cihetlerini inkâr ve arkadaşı ise külliyen adem i ma‘lûmât beyân etmiş olmağla hemân evrâkıyla ma‘an her ikisinin de cihet i adliyyeye teslîm olunduğu ve bir yere gittiğini söylediği haber verilen üçüncü bir arkadaşı borizenin de hafiyyen taharrîsine çalışıldığı Cebel i Bereket Mutasarrıflığı’ndan alınan Dörtyol Kaymakamlığı’nın 13 Nisan sene [1]329 târîhli telgrafnâmesinde iş‘âr olunmuş ve merkûmân ile arkadaşları hakkındaki tahkîkât ve taharrîyâtın tesrî‘ ve ta‘mîkiyle neticesinin izbârı lüzûmunun cevâben yazılmış ve polis müdîriyetiyle fırka ve jandarma kumandanlıklarına îfâ yı teblîgât edilmiş olduğu berây ı ma‘lûmât ma‘rûzdur.

Özet

Dörtyol-İskenderun yolu üzerinde jandarmalar tarafından yakalanan iki şahsın, Ermenilerin Adana’da karışıklık çıkaracaklarına ve askeri depolara saldıracaklarına dair itiraflarının tetkiki.

1913.Ca.29

HR. SYS 84/69

kaynak: T.C. başbakanlık devlet arşivleri genel müdürlüğü.