NÜFUS
Nüfus, belirli bir yerde yaşayan insan sayısını ifade eder.
NÜFUS ARTIŞI
Doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki fark nüfus artışını gösterir. Bir ülkede doğum oranı fazla, ölüm oranı az ise nüfus artışı meydana gelir. Ölüm oranı doğum oranından fazla olursa, nüfusta azalma meydana gelir. Genellikle az gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı fazla, gelişmiş ülkelerde ise nüfus artış hızı azdır.
Nüfus artış hızı ile kalkınma hızı arasında bir ilişki bulunmaktadır.
Buna göre;
• Nüfus artış hızı kalkınma hızından yüksek ise, ülkenin gelişimi yavaşlar veya geriler.
• Nüfus artış hızı kalkınma hızından düşük ise, ülkenin gelişimi artar.
Nüfus artışının olumlu sonuçları olduğu gibi, olumsuz sonuçları da olabilmektedir.
a. Nüfus artışının olumlu sonuçları
• Üretim artar.
• Vergi gelirleri artar.
• Mal ve hizmetlere talep artar.
• Yeni endüstri dalları doğar.
• İşçi ücretleri ucuzlar.
• İhracatta rekabet kolaylaşır.
b. Nüfus artışının olumsuz sonuçları
• İşsizlik artar.
• Kalkınma hızı düşer.
• Kişi başına düşen milli gelir azalır.
• Tasarruflar azalır.
• Tüketim artar.
• İç ve dış göçler artar.
• İnsanların temel ihtiyaçlarının karşılanması zorlaşır.
• İhracat azalır.
• Demoğrafik (nüfusa bağlı) yatırımlar artar.
• Çevre kirlenmesi artar.
• Belediye hizmetleri zorlaşır.
TÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARI VE SONUÇLARI
Nüfusla ilgili bilgiler, genellikle nüfus sayımı sonuçlarından elde edilir. Bu sayımlarla nüfusun sayısı, meslek grupları, yaş durumu, eğitim, ailedeki nüfus sayısı, kadın – erkek nüfusu, nüfus artış hızı gibi bilgiler elde edilebilir. Türkiye’de ilk nüfus sayımı 1927 yılında, en son nüfus sayımı ise, 22 Ekim 2000 tarihinde yapılmıştır.
• 1927 – 2000 yılları arasında nüfus yoğunluğu ve miktarı sürekli artmıştır.
• 1927 yılında 13,6 milyon olan nüfus, 1997 yılında 62,8 milyona yükselmiş, 2000 yılındaki son sayımda 70 milyon civarında olmuştur.
• Nüfus artış hızı en az 1940 – 1945 yılları arasında, en fazla 1955 – 1960 yılları arasında gerçekleşmiştir.
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN DAĞILIŞI
Türkiye’deki coğrafi bölgeler, bölümler ve yöreler arasında nüfus miktarı ve yoğunluğu yönünden önemli farklar bulunmaktadır. Türkiye’de nüfusun farklı dağılışında etkili olan faktörler şunlardır:
1. Fiziki Faktörler
a. İklim özellikleri: Ülkemizde nüfusun yoğun olduğu yerlerin, genelde kıyı bölgeler olmasında ılıman iklimin büyük etkisi vardır. Kurak ve kışları aşırı soğuk geçen yerlerde nüfus fazla yoğun değildir.
b. Yerşekilleri: Ülkemizde yüksek ve engebeli yerlerde nüfus azdır. Doğu Anadolu Bölgesi, Taşeli plâ-tosu, Menteşe yöresi gibi yerler bunlara örnek verilebilir.
c. Toprak özellikleri: Verimli toprakların bulunduğu alanlar (Çukurova, Gediz, B. Menderes) nüfusça kalabalık iken, Tuz Gölü çevresi gibi yerlerde verimsiz topraklar bulunduğundan nüfus çok azdır.
2. Beşeri Faktörler
a. Sanayileşme: Bütün Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de, sanayileşmenin arttığı yerlerde nüfus yoğunluğu artmıştır. İstanbul, İzmit, Adapazarı, Bursa, Adana ve İzmir buna örnektir.
b. Tarım: Tarımın geliştiği yerler yoğun nüfusludur. Çukurova, Gediz, Bafra ve Çarşamba ovaları çevresi gibi.
c. Yeraltı kaynakları: Madenlerin veya enerji kaynaklarının işletilmesinde yoğun nüfusa ihtiyaç olduğundan, bu alanlarda da nüfus fazladır. Zonguldak, Soma, Elbistan buna örnektir.
d. Turizm: Ülkemizde, Ege ve Akdeniz kıyılarındaki merkezlerde turizmden dolayı nüfus yoğunlaşmıştır.
e. Ulaşım: Ulaşım yolları kavşağında bulunan illerimizin nüfusu artmıştır. Eskişehir, Ankara, Kayseri, İstanbul gibi illerin gelişmesinde, ulaşım yolları üzerinde bulunmaları da etkili olmuştur.
NÜFUS YOĞUNLUĞU
1. Aritmetik Nüfus Yoğunluğu
Bir ülke veya bölgedeki toplam nüfusun, o ülke veya bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilen sayıya, aritmetik nüfus yoğunluğu denir.
Türkiye’nin yüzölçümü (izdüşüm alanı olarak) 779.452 km2, toplam nüfusu da 62.865.574 (1997) dir. Buna göre, Türkiye’nin aritmetik nüfus yoğunluğu, 1997 yılına göre yaklaşık olarak 81’dir. Ancak, bu yoğunluk çok kaba olarak nüfusun dağılışını gösterir ve sadece ülkelerin nüfus yoğunluklarını kıyaslamak için kullanılır. Oysa il ve ilçelerin nüfusları ve yüzölçümleri dikkate alınarak yapılan aritmetik yoğunluk, gerçeğe daha yakın rakamlar vermektedir.
2. Tarımsal Nüfus Yoğunluğu
Bir ülkede veya herhangi bir sahada, tarım ve hayvancılıkla geçinen nüfusun, tarımsal alana bölünmesiyle elde edilen nüfus yoğunluğuna tarımsal nüfus yoğunluğu denir. Bu yöntem, aritmetik nüfus yoğunluğuna göre, daha gerçekçidir.
Türkiye’de tarımsal nüfus yoğunluğu bölge ve iller arasında farklılık gösterir. Bunda yerşekillerinin dağlık ve ovalık olmasıyla, tarımda çalışan nüfusun miktarı etkili olmaktadır.
Genel olarak, tarımsal nüfus yoğunluğu, dağlık alanlarımızda fazla, geniş tarımsal ovalarımızda ise düşüktür.
3. Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu
Toplam nüfusun, ekili – dikili alanlara bölünmesiyle ortaya çıkan yoğunluğa fizyolojik nüfus yoğunluğu denilmektedir.
TÜRKİYE NÜFUSUNUN ÖZELLİKLERİ (NÜFUS YAPISI)
Bir ülke nüfusunun cinsiyet, yaş, eğitim, ekonomik durumu gibi özellikleri o ülkenin nüfus yapısını gösterir.
1. Nüfusun yaş grupları ve cinsiyetlere göre dağılımı
• Nüfusun yaş durumu
Nüfus, yaş gruplarına göre, genç, olgun ve yaşlı olmak üzere 3 kısma ayrılır.
0 – 14 – Genç nüfus
15 – 64 – Olgun nüfus
65 + … – Yaşlı nüfus
Bu sınıflamaya göre, Türkiye nüfusunun 1990 yılında yaş gruplarına göre dağılımı şu şekildedir:
Yaş Grubu Toplam Nüfus içinde oran%
0-14 32,2
15-64 59,7
65ve üzeri 4,1
Buna göre, ülkemizde genç nüfus fazla, yaşlı nüfus azdır. Bunun en önemli nedeni olarak doğum oranının fazlalığı söylenebilir.
Türkiye’de, 0 – 14 yaş grubundakilerin fazla olması beslenme, giyinme ve eğitim ihtiyaçlarının gözönüne alınması gerektirmektedir. Bu alanda yapılan yatırımlara demoğrafik yatırımlar denir. Gelişmiş ülkelerde genç nüfusun azlığı nedeni ile bu yatırımlar toplam yatırımların % 12,5’ini oluştururken, bu oran az gelişmiş ülkelerde % 42’ye kadar çıkmakta, bu da gelişme hızlarını azaltmaktadır.
Çalışan nüfusun, bakımına muhtaç olduğu için, 0 – 14 ile 65 ve üzeri yaş grubuna aynı zamanda bağımlı nüfus denilmektedir.
Bağımlı nüfus oranı, gelişmiş ülkelerde az iken, az gelişmiş ülkelerde fazladır.
Türkiye’de 1935 ve 1990 yılları nüfus grafikleri
1935 yılı Türkiye nüfus grafiği: Bu grafik, Türkiye’nin gelişmekte olduğunu gösterir. 0 – 4 yaş grubunun oluşturduğu tabanın çok geniş olması, doğum oranının çok yüksek olduğunu göstermektedir.
1990 yılı Türkiye nüfus grafiği: Bu grafikten de, Türkiye’nin gelişmekte olduğu anlaşılmaktadır. Ancak, 0 – 4 yaş grubu, 1935 yılına göre daha dardır. Bu da ülkemizde doğum oranının azaldığını göstermektedir.
• Nüfusun cinsiyet durumu
1945 yılındaki sayıma kadar, ülkemizde kadın nüfusunun erkek nüfustan daha fazla olduğunu görüyoruz. Bu durumda, Kurtuluş Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı tehlikesi etkili olmuştur. Fakat, 1945’ten sonra erkek nüfusu kadın nüfusunu geçmiştir. Şu anda erkek nüfus % 1,2 oranında fazlalık gösterir.
Türkiye’de dışarıdan göç alan İstanbul, Ankara, İzmir gibi merkezlerde erkek nüfus fazla iken, dışarıya göç veren Trabzon, Tokat, Yozgat gibi merkezlerde kadın nüfusu daha fazladır.
2. Aktif Nüfus
Aktif nüfus, çalışan nüfus veya faal nüfus olarak da adlandırılır.
15 – 64 yaş arasındaki nüfusa çalışma çağındaki nüfus denilmektedir. Bu nüfusun hepsi bir işte çalışmaktadır. Çalışabilecek yaştaki nüfus içinde, çalışan nüfus oranı ne kadar çoksa, işsizlik oranı o kadar azdır. Genellikle, sanayileşmiş ve buna bağlı olarak gelişmiş ülkelerde işsizlik az iken, az gelişmiş ülkelerde işsizlik fazladır.
3. Çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına göre dağılımı
Ekonomik faaliyetler üç büyük gruba ayrılır. Bunlar
• Tarım (Tarım, hayvancılık, ormancılık, vs.)
• Sanayi (Endüstri, madencilik, vs.)
• Hizmet (İnşaat, ticaret, turizm, vs.) sektörleridir.
Az gelişmiş ülkelerde, toplam çalışan nüfusun % 90’a yakını tarımsal nüfus özelliği taşır. Gelişmiş ülkelerde ise tarımsal nüfus % 10 civarındadır. Diğer nüfus, hizmet ve sanayi sektöründe çalışmaktadır.
Gelişmekte olan ülkelerde, sanayi ve hizmet sektöründe çalışan nüfus, gelişmiş ülkelere göre daha azdır.
Aşağıdaki tabloya baktığımızda, Türkiye’de 1927 yılında nüfusun %90’ı tarım, %10’u sanayi ve hizmet sektöründe çalışmıştır.
1950 – 1960 lı yıllarda tarım sektöründeki nüfus azalmaya başlamıştır. Özellikle 1980 li yıllardan sonra, sanayileşme hızının artmasıyla tarım sektöründeki nüfus % 50’nin altına düşmüştür.
Türkiye’de nüfusun 1927 – 1990 yılları arasındaki sektörel dağılımı
Türkiye’de çalışan nüfusun yaş ortalaması düşüktür. Çalışan nüfusun bölgelere göre dağılımı incelendiğinde dengesizlik görülür.
Sanayi ve hizmet sektöründeki nüfusun büyük bölümü, Marmara Bölgesi’ndeki Çatalca – Kocaeli ve Güney Marmara bölümlerinde yoğunlaşmıştır. İzmir, Ankara, Eskişehir, Adana, Mersin, Zonguldak, Ereğli, Karabük, Gazi Antep, Kayseri, Denizli, Konya gibi illerde sanayi nüfusu yoğundur.
4. Nüfusun Eğitim Durumu
6 yaşını bitiren nüfusa, tüm Dünya’da eğitim verilmeye çalışılır. Eğitim okur – yazarlık, ilköğretim, lise ve üniversite olmak üzere sınıflandırılabilir.
1990 yılına göre, Türkiye’deki faal nüfusun % 55’e yakınını ilkokul mezunları, % 7,4’e yakınını okur – yazar, % 5’e yakınını ortaokul ve lise mezunları, % 4’ünü de üniversite mezunları oluşturmaktadır.
5. Nüfusun Kırsal – Kentsel Durumu
Türkiye’de nüfusu 10.000’den az olan yerleşmelere kır nüfusu, fazla olan yerleşmelere de kent nüfusu denilmektedir.
Türkiye’de 1927 – 1950 yılları arasında, kırsal ve kentsel nüfus oranlarında fazla değişiklik olmamıştır. Fakat, 1950’li yıllardan sonra, ülkemizde ulaşım yollarının ve sanayi faaliyetlerinin gelişmeye başlaması bunun yanında kırsal nüfusun artmasıyla birlikte kente doğru bir göç olayı başlamıştır.
Kırsal kesimden kente göç olayı, en fazla, 1980 – 1985 yılları arasında meydana gelmiş ve 1985 li yıllarda kır ve kent nüfusu az çok dengelenmiştir. En son yapılan 1997 yılındaki sayımda kent nüfusu % 65’e ulaşmıştır. Bu sonuç, ülkemizde sanayi ve hizmet sektöründe çalışan nüfusun arttığını göstermektedir. Aşağıdaki grafikler, Türkiye’nin kentsel ve kırsal nüfus değişimlerini daha iyi ifade etmektedir. Dikkatle inceleyiniz.
NÜFUS HAREKETLERİ (GÖÇLER)
İnsanların, doğdukları yerden başka yerlere geçici ya da sürekli olmak üzere taşınmasına göç denir.
A. İÇ GÖÇLER
Ülke içerisinde, nüfusun yer değiştirmesine iç göç denir. İç göçlerle bir ülkenin toplam nüfusunda değişme olmaz. Sadece, bölgelerin ve illerin nüfusunda artma ya da azalma meydana gelir.
İç göçler, sürekli ve mevsimlik göçler olmak üzere ikiye ayrılır.
1. Sürekli İç Göçler
Ülke içerisinde yer değiştiren insanların, göç ettikleri yerlere yerleşmesiyle gerçekleşir. Türkiye’de, Cumhuriyetin başlangıcından günümüze kadar, özellikle kırsal alanlardan kentlere doğru hızlı bir göç olayı görülmektedir.
İç göçün nedenleri
• Kırsal alanlardaki hızlı nüfus artışı
• Miras yoluyla tarım alanlarının daralması ve ailelerin geçimini karşılamaması
• Tarım alanlarının yetersiz gelmesi ve erozyonun artmasıyla toprağın verimsiz hale gelmesi
• Tarımda makineleşmenin artması ve buna bağlı olarak tarımsal işgücünün azalması
• Kırsal kesimde iş imkanlarının sınırlı olması
• Ekonomik istikrarsızlık ve sosyal problemler
• Eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği
• İklim ve yerşekillerinin olumsuz etkileri
• Kentlerde sanayinin gelişmiş olmasından dolayı iş olanaklarının fazlalığı
• Kentlerde eğitim ve sağlık hizmetlerinin yaygınlığı
İç göç, özellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerindeki illerde daha fazla olmaktadır.
Yüksek oranda göç alan şehirlerin başlıcaları şunlardır:
İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Şanlı Urfa, Antalya, Mersin, Konya, Samsun, Gazi Antep, Diyarbakır gibi illerdir. İç göç, ülkemizde özellikle sanayileşmiş merkezlere daha fazla olmaktadır
İç göçlerin sonuçları
• Ülke genelinde nüfusun dağılışında dengesizlik görülür.
• Yatırımlar dengesiz dağılır.
• Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik meydana gelir.
• Düzensiz kentleşme görülür.
• Sanayi tesisleri kent içinde kalır.
• Kentlerde konut sıkıntısı çekilir.
• Kent nüfusunda aşırı artış meydana gelir.
• Alt yapı hizmetlerinde (yol, su, elektrik) yetersizlik görülür.
• Kentlerde işsiz insanların oranı artar.
İç göçü önlemek için,
• Tarımda sulama olanaklarını artırmak
• İntansif tarım metodunu geliştirmek,
• Besi ve ahır hayvancılığını geliştirmek ve yaygınlaştırmak,
• Kırsal kesimde eğitim ve sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmak,
• Tarım ve hayvancılığa bağlı sanayi kollarını kırsal alanlara yönlendirmek,
• Kırsal kesimde küçük sanayi kollarını geliştirmek, vb. gereklidir.
2. Mevsimlik İç Göçler
Kırsal kesimdeki bazı ailelerin büyük şehirlere, tarımın yoğun olarak yapıldığı yerlere, yaz turizminin geliştiği yerlere bir müddet çalışmak üzere göç etmeleri ile gerçekleşir.
Yaylaya çıkma olayı da mevsimlik göçler içerisinde yer alır. Mevsimlik göçlerle Adana, Mersin, Hatay, Aydın, Muğla, Antalya gibi merkezlerde, yaz ile kış mevsimleri arasındaki nüfus miktarlarında önemli değişmeler olmaktadır.
B. DIŞ GÖÇLER
Bir ülkeden diğer bir ülkeye yapılan göçlere dış göç denir.
Dış göçlerin başlıca nedenleri
• Ekonomik nedenlerle çalışmaya gidilmesi
• Tabii afetler
• Savaşlar
• Etnik nedenler
• Sınırların değişmesi
• Uluslararası anlaşmalarla sağlanan nüfus değişimi
Dış göçlerin sonuçları
• Göç eden ülkede nüfus artar, göç veren ülkede ise azalır.
• Ülkeler arasında ekonomik ilişkiler gelişir.
• Ülkeler arası kültürel ilişkiler gelişir.
Dış göçler ve Türkiye
Ülkemize 1923 – 1989 yılları arasında çoğu Balkan ülkelerinden olmak üzere 2,2 milyon göç olmuştur. Bu sayı nüfusumuzun % 5’ini oluşturur.
1950’den sonra, başta Almanya olmak üzere yurt dışına işçi gitmeye başlamıştır. Bugün Fransa, Belçika, Hollanda, İngiltere, İsveç, ABD, Avustralya, Libya, S. Arabistan, Kuveyt ve Orta Asya ülkelerinde işçilerimiz bulunmaktadır.
Türkiye’den yurt dışına göç sonucunda;
• Ülkemize giren işçi dövizi artmıştır.
• Ülke turizminin gelişmesi sağlanmıştır.
• Türk ticaretinin yaklaşık % 20 sine kaynak sağlanmıştır.
• Artan nüfusun işsizlik sorununa kısmen çözüm bulunmuştur.
YERLEŞME
İnsanların, çok farklı türdeki konutlarda, yaşamlarını toplu ya da dağınık şekilde sürdürmelerine yerleşme denir.
Yerleşmeyi etkileyen faktörler
1. İklim
Yerleşmeyi etkileyen en önemli faktördür. Dünya’da Orta kuşak karalarında iklim koşulları uygun olduğundan, nüfus fazla iken çöllerde, kutup bölgelerindede bataklıklarda ve yüksek dağlık alanlarda, iklim şartları uygun olmadığından, nüfus çok azdır. Yine, Ekvatoral bölgede 0 – 1000 m yükseltiler arasında, aşırı nemli ve bunaltıcı bir iklim etkili olduğundan, Amazon ile Kongo havzalarında da nüfus azdır.
2. Yeryüzü şekilleri
Dağlık, çok engebeli ve yüksek sahalar, yerleşmelerin kurulmasını ve gelişmesini önemli ölçüde engellemektedir. Buna karşılık düz ovalık alanlarda tarım, ulaşım, sanayi faaliyetleri daha çok geliştiğinden nüfus fazladır. Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde nüfus yoğunluğunun az, Marmara ve Ege bölgelerinde fazla olması buna örnektir.
3. Toprak
Verimsiz toprakların bulunduğu yerler, nüfusça tenha iken (Tuz Gölü çevresi), verimli toprakların bulunduğu yerler nüfusça zengindir. (Çukurova ve Ege ovaları gibi)
4. Ekonomik Kaynaklar
Ekonomik kaynakların fazla olduğu, sanayi, ticaret faaliyetlerinin yoğun olduğu, maden ve enerji kaynaklarının çok bulunduğu yerlerde nüfus yoğunluğu artmaktadır. Ülkemizde Marmara Bölgesi ile Zonguldak, Karabük, Ereğli, Batman gibi merkezlerin nüfusça yoğun olmaları ekonomik kaynakların çok olmasındandır. Ekonomik kaynakların yetersiz olduğu bölgelerde, halk geçimini temin etmek için göç etmekte ve nüfusları azalmaktadır.
YERLEŞME ÇEŞİTLERİ
A. KIRSAL YERLEŞME
Türkiye’de, nüfusu 10.000’in altında olan yerleşmelere denmektedir. Kır yerleşmeleri, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin birlikte yapıldığı ya da ön plana çıktığı yerleşmelerdir. Kırsal yerleşmelerin bazılarında yerleşik hayat tarzı (köy gibi), bazılarında konar – göçerlik veya yaylacılık gibi yarı yerleşik tarz görülür.
Kırsal kesimde yerleşmeler toplu ve dağınık olmak üzere ikiye ayrılır.
Toplu Yerleşme: Evlerin birbirine yakın olduğu yerleşme biçimidir. Suyun az olduğu yerlerde ve arazinin düz olduğu ovalık alanlarda insanlar toplu olarak yerleşmişlerdir. Türkiye’de İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde su kaynakları az olduğu için toplu yerleşmeler fazladır.
Dağınık Yerleşme: Suyun (yağışların) bol olduğu yerlerde, arızalı ve eğimli bölgelerde, evlerin birbirinden uzak olduğu bahçeler içerisinde insanlar dağınık olarak yerleşmişlerdir. Türkiye’de Karadeniz Bölgesi, dağınık yerleşmenin en yaygın olarak görüldüğü yerdir. Dağınık yerleşmede su fazlalığı ve yerşekillerinin engebeliliği etkilidir.
Kırsal yerleşme çeşitleri
a. Köy altı yerleşmeleri: Çiftlik, mezra, kom, divan, oba, yayla gibi yerleşmelere denir. Bunlar köylerden küçüktür. Daha çok, hayvancılık amaçlı veya yazları serinlemek amacıyla kurulmuştur. Doğu Anadolu, G. Doğu Anadolu, Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde yaygındır.
b. Köyler
c. Bucak ve nahiyeler
Kırsal meskenlerin yapımında kullanılan malzemeler doğal çevre ile yakından ilişkilidir.
Çevrede taş malzemeler yaygınsa konutlarda taş kullanılır. Ormanlık yörelerde meskenlerde daha çok ahşap kullanılır. Taş ve ahşap malzemenin bulunmadığı yarı kurak bölgelerde, meskenlerde kerpiç malzeme kullanılır.
• Taş meskenler: Köylerimizde çok rastlanan mesken tiplerinden biri olup, daha çok Akdeniz, Ege ve Doğu Anadolu bölgelerinde rastlanır.
• Ahşap meskenler: Ahşap köy meskenlerinin en yoğun olduğu yerler ormanlık yörelerimizdir. Daha çok, Karadeniz, Akdeniz, Ege ve Güney Marmara’da yaygındır.
• Kerpiç meskenler: Ülkemizde İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak görülür.
B. KENTSEL YERLEŞME (ŞEHİRLER)
Türkiye’de, nüfusu 10.000 den fazla olan yerleşmelere kentsel yerleşme denmektedir. 1935’e kadar nüfusun % 80’i köylerde otururken, kent nüfusu % 20’sini oluşturuyordu. 1997 yılında yapılan sayım sonuçlarına göre, ise nüfusun % 65’i kentlerde % 35’i kırsal kesimde toplanmıştır.
Türkiye’de özellikle sanayinin gelişmesine paralel olarak göç olayı artmış ve yeni kentler ortaya çıkmış ya da kentlerde aşırı büyümeler meydana gelmiştir.
Türkiye’de kentleşme hızı sanayileşme hızından daha yüksektir. Bu durum gecekondulaşma gibi bir çok problemi beraberinde getirmiştir. 1997 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre, kentleşme oranının en yüksek olduğu bölge Marmara’dır. Bu durum, bölgenin çok göç aldığını ve sanayileşmede ileri gittiğini gösterir. Marmara’yı, Ege, İç Anadolu, Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgeleri takip eder. Kentleşme oranı en az Karadeniz Bölgesi’nde görülür.
alıntıdır.
iklim yerşekilleri
doğal beşeri özellilker
ekonomik etkiler
tasarı
türkiyenin ekonomisini etkileyen dogal faktörler nelerdir yani iklim açısından yerşekilleri bakımdan nasıl oluşur
süper tek kelimeyle sosyal dersinden 5 altım TEŞEKKÜRLER
marmara bölgesi neden en çok sanayileşmiş bölgemiz?????????????????????????????????????????????????
çünkü sanayileşme vardır
:D
göçlerin ortaya koyduğu sorunlar nelerdir
göçler ortaya bazen sorunlar getirir…Mesela bir insan bir yerden başka yere giderse gittiği yerde gelişir orada sanayileşme meydana getirir fakat bulunduğu yerde kalsa göç yapmasa olduğu yerde çalışma yapar orayı geliştirir…Fakat bizim insanlarımız genelde göç yapmayı tercih ettiği için bulunduğu bölgeyi geliştiremiyor gittiği yerde gelişme olmasını sağlıyor bizim sorunumuz bu…
çok güzel olmuş
doğu anadolu neden turizm faalıyetlerını daha gelir sağlayacak sekılde kullanmıyor
[…] TÜRKİYENİN BEŞERİ COĞRAFYASI NÜFUS Nüfus, belirli bir yerde yaşayan insan sayısını ifade eder. NÜFUS ARTIŞI Doğum oranı ile ölüm oranı […] […]
sml
tEk kelimeyle süper proje ödevlerime çok yardımcı oldu THANKS
slm
çok gsel hazırlanmış çok teşekkür edrim coğrafya dersinden artı aldım sayenizde…
ellernize sağlık.. :)
çok güzel hazırlanmış çok teşekkür ederim cografya dersinden artı aldım sayenizde ellerinize saglık…:d
arkadaşlar bana açık bi şekilde TÜRKİYEDEKİ HIZLI NÜFUS ARTIŞI VE SONUÇLAR LAZIM UZUN Bİ ŞEKİLDE NASIL BULABİLİRİM
yardımcı olursanız sevinirimmmmm
slm
nasıl alabiliriz bu sayfayı
YA ARKADAŞLAR BANADA YARDIMCI OLURMUSUNUZ SORUM ŞU TÜRKİYEDEKİ GÖÇLERİN SEBEPLERİ NELERDİR YARDIMCI OLURSANIZ SEVİNİRİM ŞİMDİDEN SAOLUN :)
arkadaşlar beşeri yapının tanımı ve beşeri coğrafya ve beşeri faaliyetler dönem ödevimim yetermi bu syf sizce lüftennnn yardımmm edinn
yada nerden bulabilirim yaa deli olcam please arkadaşlar
bende türkiyenin eğitim durumunu istatistiklerle arıyorum ama bulamadım banada yardımcı olun
yha arkadslar bende türkıyenn yer altı kaynakları we dagılışı konusunu arıormm ama bı turluu bulmadmm lutfenn yardmm edınn cıldırmak usereiimm=(((
buaradaa son 3 gunumm warr lüütfennnnnnn
1927-2000 yılı nüfus sayım sonuçlarını arıyorum ama malesef pek bilgi bulamadm sinir oldum ya daha ödevi buldum da bi pramidiniş çizmek kaldı of
pazarteiye yetiştirmem lazım ama galiba kimseden hayır yok :(
tarımsal faaliyetlerin gelişmesi için neler yapıla bilir lutfen birisi solesi
lutfen yaa donem odevim bılen var sa mesaj atsın
lütfen türkiyede ulaşım yollarını 50 sayfa olarak yaza bilrsenin sevinirim
türkiyede ulaşşım bu benim dönem ödevim lütfeeeeennnnnnnnnn
slm arkadaşlar bana da mekansal bir sentez türkiye nin sunumu lazım yardımcı olabilirmisiniz?
daha iyi bilgi yokmu
off az bilgi varyaaaaaaa:@
slm arkadaşlar bana da türkiye’de nüfusun tarihsel gelişimi ve artışını bulur sanız sevinirim yoksa ben cıldıracam………..:(
ya arkadaşlar burdaki bilgiler gayet güzel ii ama bana türkiye nüfusunun coğrafi bölgelerimize göre dağılımı lazım..Ve bunun yıllara göre grafikleri lazım..((örn:1920 yılında nüfusun coğrafi bölgelere göre dağılımı ile bilgi sora 1950 sora 1980 vb…))lütfen bu bilgiler sizde mevcutsa bana gönderin..
güzel de inmyoo
fena deil
hamza kardeş doğru söylüyo inmiyo bu şey
lan ben bu ödevden beş almazsam bu siteyi kim yaptı gidiyim bi elini öpiyim şunun
bunların nerden indiini bilen kişi lütfen söylesin çıldırcam
çok güzel bizlere bu bilgileri verdiğiniz için tesekür ederiz
tsk ederim cok gozallllll :)
Arkadaşar dosyanın inmemesii çok doğal site güvenliği için bazı şeyler yasaklanmıştır
Sitenin hack lenmemesi için birkaç önlem bu sadece onun yerine kopyala yapıştır yapın bi word dosyasınına böylece indirmiş olursunuz
hıc ısıme yaramadı yaaa
türkiyede göç alan ve veren illerimiz hangisidir
ülkemizdeki nüfus arışının başlıca sonuçları
ülkemizdeki nüfus artışının başlıca sonuçları
türkiyede tarımın bölgelere göre dağalımı
daha çok bilgi istiyorum bunlar bana yeterli değil lütfen:)
çoq i yaaa beğendim
ay süper çok işime yaradı wallahi hepinize çok tşk ederim
ellerinize sağlık basarılarınızın devamını diliyorum byby
cok işime yaradı gercekten çok tesekkür edrim
ellerinize sağlık çok işime yaradı açıkçası hepinize teşekkür ederim
slm arkadaşlar köy altı yerleşmelerini oluşturan sebepler nelerdir ya bulamadım yardımcı olursanız sewinirim
ya arkadaslar yerleşmeye etkı eden faktorler fgene karştı ya acık bı sejkılde bulabılırmısız nooollllllllluuuuuuuuuuuuuurrrr
eh ıste ardıgımn bırazını buldum
gsl ama benim işime yaramaz jnm
elinise saglık emege saygı :) cok gusel taktir ettim ama okula hayrrr :D:D
yerleşmelerin toplu ya da dağınık olmasıın olumlu we olumsuz sonuçları nı öğrenebilir miyim?
arkadaşlar ben bişi sorucam buu soruma lütfen cevap verin ben 9 sınıfa gidiyorum bu bizim araştıracağımız konu ama yeter mi yetmez mi orasını bilmiyorum…
arkadaşlar daha öncede belirtmiştim” nüfusun tarihsel gelişimi hakkında bilgi” konusu için yardım eden tüm arkadaşlara içten yeşekkür ediyorun.. sizinle iftaar deiyorum . güzel yurdumun güzel insanları….
çok sağolun güzel bi ödew
nüfusun artma ya da azalmasının sebebleri ne yaaaaaaaaaaaaaa
yardım eden herkese şimdiden teşekkür ediyorum :))
bende aradığımı buldum thank you
off ya bı turlu tam olarak ıstedıgı bulamıyorum
guzl bı yazı fakat yararlanamadım
ben CASPER İDRİS acaba 2007 yılında ki kadın sayısı nı ve erkek sayısını belirtirmisiniz eğer belirtirseniz çok ama çççççççççççççoooooooooooooookkkkkkkkk faydalı olacak thank you
teşekürler hiç yoktan iidir
ya çok güzel bisiteniz varmış coğrafyadan aradığım bütün beşeri sistem ödevleri var bu site de bunun için size çoook teşekkür ediyorum
yahu sabahtan beri arıyordum
allah senden razı olsun
arkadaşlar bana Dünyada nüfusu 1 milyonu geçen şehirlerin yoğun olduğu bölgeler nerelerdir? lazım bilen varsa lütfen yollasın ………..:D
ohhh be bende buldum ardıgımıı……………
istediğim şeyi bulamadım
istediğimi bulamadım
cok işime yaradı tskler
ya bence dahada ayrıntılı vermelisiniz dönem ödevi için…
ya arkadaşlar burdakı bılgıler bence çok güzel bana Türkiyedeki nüfus artışının nedenlerı lazımdı onlarıda koysalar çok daha güzel olurdu bence
…
gercekten basarılı bır kaynak çok yardımcı oldu tesekur ederım
çok güzel ve emek vererek harcanmış bana çok yardımcı olacak tesekur ederımmmmmmmmmm
herşeyi güzel yazmışsınız ama.erkek, kadın,yaşlı,genç,kırda,kentte,üniversite mezunları,okuma yazma bilmeyenlerin oranlarını tablo şeklinde yazarsınız çok mutlu olurum . lütfffeeenbenim içn çok önemli.şimdiden teşekkürler.
ya coğrafyam çoook kötü ama bu site çok güzelmiş inş iyi not alırım bana dua edin…
elleriniz dert görmesin
walla çok iyi oldu bunu okumam ALLAH sizden çok mersi
paylaşım için çok tşkler…çok yardımcı olduunuz
bencede gsl ama benim aradığım bilgiler yok burda genede tşkler
süper çok güzel olmuşş
gözel gözel aferen
türkiyede yaş fruplarına göre nüfusun durumu nedir?????????
öğrenebilirmiyim……!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
:)
cok gusel olmus thank you
ya ben 7 sinifa gidiyorum ve proje ödevi olarak bu konuyu arastirmaliyim: Kirsaldan kente (ic göc) yardimci olursaniz cok sevinirim
proje ödevi için güzel bir konu olup iyi bir not alınır. teşekkür ederiz
site süper beyendim
ödevimde yardımcı oldu hemde bu bilgileri öğretmenimde sevdi çok teşekkür ederim
cokkk tessekkrler ellerinize sağlık cokkk işime yaradı
süper tek kelimeyle ellerinize saglık cok işime yaradı saolun:)
beşeri faktörde neden hayvancılık ormancılık balıkçılık ticaret ve devamı yok onlar bana lazımdı keşke bi konuyu tam olarak yazsaydınız ama yinede çok teşekkürler
yazı çok güzel
ya süper bi site olmuş ellerinize saglık ödevlerime büyük yardımı oldu
ARKADAŞLAR BANA ACİL DÜNYANIN YILLIK SICAKLIK DEĞERLERİNİ
Güzel ve yararlı bir site olmus. Tebrikler
ya bana türkiyede nüfusun yıllara göre değişimi lazım ama bulamadım=(
ben begendim güzel bilgiler var ma istedigimi ne yazık
ki yokdu……..bizler ödevler için daha fazla bilgi istiyoruzzzzzzz…….
Güzelmiş gerçekten
çok güsel olmuş:D bise çok gerekli:d
yha güzel ama bnm aradığım şey yok işte olsaydı ei olurdu ama………dünyada 1 milyonu geçen şehirlerin yoğun olduğu bölgeleri bilen varsa bana yardım etsin
yha bilen kimseler yok mu???:S:S
yaa arkadaşlar ben aradağım yazıyı bulamadımm .Türkiyedeki kır ve kent nüfusu
ben vandan özgür haritalar ve tablolar çok güzel olmuş
ama ben nüfüs özellikleri ve hareketini sordum benim ardığım şey deil aradğım şeyi bu sitede bulacağıma inanmıyorum ama genede saol genel kültürüme bir yeni birşey eklendi hadi herkesi öpüyorum bb
dilan dünyada bir bilmiyonu aşn bölge marmara bilgesi var bi bide iç andaolu tmm bildiğim şeyler bunlar
ben ankaranın beşeri özelliklerini sordum burda türkiye çıkıyo
ya bu benim yıllık ödewim we çok kısa yaaaaaaa biraz daha uzunu yokmu bunun..,****???
bence gayet uzun senin işine gelmiyo
valla çok güzel oldu işime yaradı
çok kötü eeeeeeeeeeeeeeeeeeeee
BENCE HİÇ GZL DEĞİL ÇÜNKÜ İSTEDİLERİMİZİN HİÇ BİRİ YOK :(
çoqqq güseLL olmuşŞşş sago-lun..;)
çoqqqq güzel olmuş tşk ederim
yaw saolun sosyal performans ödevim çıkmış oldu
cook guzel olmuş teşekkürler=)=9
cooook guzel olmuş
ya renki tablo ne demek ya bulamıyorum. renkli tabloyu bilsem yapıcam ama bilmiyorum işte bilenler lütfen sölesin çok acil!
yaaa bikere grafik bile yokkk
çok güzel bi site ama aradığımı tam olarak bulamadım yine de teşekkürler…
saollun gerçekten çok makbule geçti
mükemmel olmuş bu sayede sunumda ardan çıkmış oldu
yani
aynen cok güzel olmus ben sunumdan iyi bir not alacagım
spr yha size çok tşk edrim …. ALLAH razı olsun…
bana acilen nüfusu on milyonu gecen sehirler lazım …..???
aradığımı yine bulamadımmmmmmmmmmmmmm:(
meraba arkadaşlar yapay ve beşeri faktörleri araştırıyorum bilen varsa yazabilir mi??????????
buu ne yaaaaaaaaaahhhhhhhhhhhhhhhh
bune ya :(